İsveç Azərbaycanlıları Koordinasiya Şurası idarə heyətinin üzvü, tanınmış yazıçı, şair və publisist Eluca Atalının (Mədinə Hüseynova) 55 yaşı tamam olur.
İsveçin paytaxtı Stokholm şəhərində yaşayan və Kärsby məktəbində çalışan yazar ”Atlara güllə atmayın” “Azadlıq hekayələri”, “Tiqranizm Xocalıda” kitablarının, ”Qız və quzğun”, ”Ağ gəminin kapitanı”, “Ənqa quşu” uşaq əsərlərinin, “Adamdan üstün”, “Paşa Qəlbinur: biblioqrafiyası”, “Atillanın açıq pəncərəsi”, “Qum üstündə sərçələr”, “Milli monoloq”, “Gecikmiş oyuncaq”, “Bir udum azadlıq”, “Kərküklülər – təklənmiş türklər” siyasi məqalələr toplusunun, “Azərbaycanda ədəbiyyat: formalaşması, inkişafı, müasir dövrü və meylləri” adlı doktorluq işinin müəllifidir. O, xaricdə Azərbaycan ədəbiyyatının təbliği ilə fəal məşğul olur, siyasi-sosial mövzularla bağlı mütəmadi olaraq xarici mətbuatda və sosial media şəbəkələrində çıxış edir.
Qeyd edək ki, yazıçı 1966-cı il noyabrın 19-da Azərbaycanın Neftçala rayonunda anadan olub. Bakı Dövlət Universitetinin Kitabxanaçılıq fakültəsində təhsil alıb.
Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi tanınmış yazarı və diaspor hərəkatının fəal üzvlərindən biri olan Eluca Atalını yubileyi münasibətilə təbrik edir, ona cansağlığı, uzun ömür və yaradıcılığında davamlı uğurlar qazanmağı arzulayır.
Biz də bu təbrikə qoşulur, Eluca Atalıya yeni-yeni nailiyyətlər arzu edirik!!!
Azərbaycan Vətən Müharibəsi Veteranları İctimai Birliyinin (AVMVİB) üzvü, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, “Yazarlar” jurnalının baş redaktoru, şair-publisist Zaur Ustac (Mustafayev Zaur Mustafa) oğlu Zəfər Günü münasibəti ilə “Böyük Zəfər” medalı ilə təltif olunb.
“Böyük Zəfər” medalı
Bu münasibətlə Zaur müəllimi təbrik edir, yeni-yeni naliyyətlər arzu edirik! Zəfər Günümüz mübarək olsun!
Şəhla əvvəlcə elə dünyaya gəldiyi özəl günlə fərqləndi. 31 dekabr… Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi və Yeni ilin astanasında hələ heç nəyinə bələd olmadığı dünyaya gəlişi ailəyə üçüncü bayramı da yaşatdı. Sabirabad rayonunda doğulan bu qızın uşaqlığı güvənli, qayğı ilə əhatə olunmuş keçdi, orta məktəbi bitirib 2 nömrəli Bakı Tibb Texnikumunun əczaçılıq fakültəsinə qəbul olundu. Ailədən mənimsədiyi işgüzarlığı, öz imicini yaratmaq meyli, daima axtarışlarda olması nəticəsiz qalmadı. Hələ birinci kursda ikən əmək fəaliyyətinə apteklər şəbəkəsindən başladı…
Musahibimiz bir ildən artıq Türkiyənin İstanbul şəhərində yaşayan Azərbaycanda Əl işləri və gəlin aksesuarlarından ibarət “Nefertiti” brendinin qurucusu Şəhla Babayevadır.
-Şəhla xanım, necə oldu ki, bu işə başlamağa qərar verdiniz? İlk hazırladığınız nə oldu və bundan nə qədər gəlir əldə etdiniz? Ümumiyyətlə, sizi bu işin ən çox maddi, yoxsa mənəvi tərəfi maraqlandırır?
-Orta məktəb illərindən özümün xüsusi bacarığım olduğunu kəşf etmişəm. Mənim çoxlu gəlinciklərim vardı. Hamısına da ad qoymuşdum. lk dəfə onlar üçün paltar tikmişəm. Ən çox da gəlin paltarı tikir, ona uyğun fata düzəldirdim. Sonra mənimlə bərabər arzularım, ideyalarım da böyüdü. Evdə köhnə hesab edilən bəzək əşyası və suvenirləri götürüb görkəmini dəyişirdim. Bir dəfə sosial şəbəkələrin birində bir gəlin şəkli gördüm, saçına vurduğu aksesuar marağma səbəb oldu. Beləcə indiki işimin bünövrəsi qoyuldu… İlk əl işim gəlin üçün bel kəməri olub, qazancım isə 8 manat oldu… İş insanı məmnun etməlidi, işləyərkən daxili rahatlıq hiss etməlisən. Mən bu işimlə xoşbəxtəm, həm də bir növ qazanc yerimdi.
-Bildiyimiz kimi, belə işlərlə məşğul olanlar çoxdur, amma hamı uğur qazana bilmir. Sizcə bunun səbəbi nədir?
–Təşəkkür edirəm, insanda özgüvən aşağıdırsa heç bir işdə uğur qazana bilməz. Ruh yüksəkliyi, inam, yeni ideyalar, zamanın nəbzini tutmaq vacibdir. Hər sahədə olduğu kimi burada da peşəkarlar da var, həvəskarlar da. Hər birinə uğur arzulayıram.
-Bu iş həm də səbir tələb edən bir işdir, bir aksesuar üstündə günlərlə işləmək lazım olur bəzən. Bəs sizin səbriniz böyükdürmü?
-Doğrudur. Dediyim kimi sevdiyim iş olduğundandı ki, səbirlə işləyirəm. Bəzən vaxtı unuduram, eyni vəziyyətdə oturduğumun, gözümü saatlarla xırda muncuqlara zillədiyimin fərqində olmuram. İşi bitirəndə bütün ağrılarım bitir, yorğunluğumu unuduram. Bir də əl işlərimi xanımların xoş gününün şahidi olduğu üçün sevirəm…
-Siz ən çox hansı aksesuarlarla işləməyi xoşlayırsınız və yaşadığınız şəhərdə rəqiblərinizmı deyim, ya həmkarlarınız, çoxdurmu? Hazır işlərə orada tələbat necədir?
-Bütün işlərim mənə əzizdir, amma sifarişçinin istəyini nəzərə alıram, zövqlər çox müxtəlifdir, dəbdəbəli taclardan tutmuş ta zərif baş bəzəklərinə qədər sifarişlər olur. Türkiyədə daha çox həmkarlarım var, orada paxıllıq edənlər demək olar ki, yox dərəcəsindədi. Hamı uğurunu paylaşır, bir-birinə bildiyini öyrədir. Təlabata gəlincə əsasən sadə aksesuarlara üstünlük verirlər, çox diqqət çəkən bəzək əşyalarını sevmirlər…
-Son zamanlar gəlinlik paltarlarının təqdim olunmasında model kimi də görünürsüz. Üstəlik qardaş ölkədə film çəkilişlərinə də qatılırsız, hansı daha maraqlıdır sizin üçün və bu üç işi necə çatdırırsınız?
-Hələ az dediniz, (gülür), işim çoxdur əslində, qadınsansa məşğuliyyətin bitməz… Ev işləri, oğlumun dərsləri vaxt tələb edir. Məni modellik, modelyerlik həmişə maraqlandırıb. Tibb sənətini valideynlərimin istəyilə seçmişəm. Bəli, zəhmətim, göstərdiyim çaba nəticəsini verir, çox şükür. Film çəkilişlərinə istəyim Türkiyədə reallaşdı, burada istəsəm də bəzi əngəllərlə üzləşdim. Modelliyə gəlincə isə, əslində dediyiniz kimi də deyil, Bakıya gəldiyim zaman bir qadın gözəllik salonunda olarkən gəlin obrazı üçün üz cizgilərim diqqət çəkdi və mən də gələn təklifi dəyərləndirdim…
-İndiki pandemiya dövrü həm də toylarımızdan da yan keçməyib. Artıq iki nəfərlə evlənmək adi hal sayılır. Bu sizin işlərinizə də təsir edirmi?
-Bəli, özü də çox. Əvvəllər insanlar ümidlə pandemyanın tezliklə bitəcəyini gözləyirdi, görəndə vaxt uzanır, onlar da əlacsız qalıb belə evlənməyi qəbul etdilər. Təki sağlıq olsun, atalar deyib ellə gələn dərd toy-bayramdı…
-Bilirik ki, uşaqları da unutmursuz, xüsusən qız uşaqları üçün saç üçün maraqlı bəzək əşyaları düzəldirsiniz. Nə zamansa əl işlərinizin satışı üçün xüsusi bir məkan açmağı düşünmüsünüzmü?
– Qızlar özü elə gözəldilər ki, onlara hər şey yaraşır. Əsasən qolbağ və saç aksesuarları düzəldirəm onlar üçün… Məkan məsələsinə gəlincə, bəli, düşünürdüm, amma indiki vəziyyətdə bir sıra çətinliklər var ki, onlar aradan qaldırılmalıdı.
– Deyirlər uzaqdan baxana döyüş asan gələr, buna inanırsınızmı? Tezliklə İstanbula geri dönəcəksiniz, bu zaman işə hardan, nədən başlamaq fikrindəsiniz?
-Atalar nə deyibsə, düz deyib. Qardaş ölkə olsa da doğmalarından uzaqda olmaq üzür adamı. Amma başladığım işləri yarım buraxmaq olmaz, inşallah qoyub gəldiyim yerdən davam edəcəyəm işimə:
-Sizə YAZARLAR adından uğurlar arzulayır, səsiniz daha ucalardan gəlsin deyirik. Həyat sevginiz bol, əlləriniz var olsun, fantazlyalarınız isə tükənməsin. Etiraz etməsəniz bu fotoların birindən jurnalımızın növbəti sayında üzqabığı üçün istifadə edərdik.
-Buyurun. Seçim sizindir. Ancaq məsləhət olsa üçüncü fotodan istifadə edərsiniz. Hə. Məhz üçüncüdən.
-“Atalar üçdən deyib” – ona görə (ciddi)?
-Bəli ‘”atalar üçdən deyib” (gülür).
-Oldu! (gülürəm) Ən dəyərli nemət olan zamanınızı bizim üçün ayırdığınıza görə minnətdarıq. Çox sağ olun!Uğurlarınız bol olsun!!!
Dünyanın rəngi də qaçıb, ağ-qara şəkillər kimi, Divardan bizə boylanan 70-ci illər kimi. Saralıb, solub, köhnəlib güllər də eyni rəngdədi Bir sığala həsrət qalan tellər də eyni rəngdədi. Həftələr, aylar ötüşür qoşulub dönür illərə Eyni rəngdə, eyni tonda ömrü veririk yellərə, Qocalıq da astanadan üzümüzə gülümsəyir. Mən deyirəm kefim yoxdu, Həkimlər depresiya deyir!..
Qoxusu da bir başqadı çürüyüb sanki nə vaxtdı, Çiçək qoxulu dünyanın birdən-birə yatdı baxtı. Doğmaların ətri gəlmir nə dostdan, nə tanışından, 1001 məna çıxarardıq bir gözəlin baxışından. İndi daha, mənası yox bu həyatın heç gözümdə, Tanrı da elə “Döz!” deyir, nə deyirəm, qoy dözüm də! Könlüm nə qalmaq istəyir, nə də ki, getmək istəyir. Mən deyirəm kefim yoxdu, Həkimlər depresiya deyir!..
Ağzımızın ləzzəti yox, dadı qaçıb, tamı qaçıb, Dünyada adam qalmayıb, sonuncu adamı qaçıb. Gecələr yuxum da qaçaq yorğan-döşək gəlir cana, Elə hey, dönüb dururam gözüm dikilir tavana. Gündüzləri çalmaz qapım, nə qonşum var, nə qonağım Öz evimdə dəfn olmuşam daş məzarım, daş otağım. Qurda-quşa ehtiyac yox öz içim özümü yeyir, Mən deyirəm kefim yoxdu, Həkimlər depresiya deyir!..
O mahnılar çalmır daha, qulağım elə səsdədi, Ruhumun cəzası bitmir, bədən adlı qəfəsdədi. Boylanıbdı üzügöyə yer də bezar, göy də bezar Qəbir qazan bir insançün de, neçə yol qəbir qazar?! Mürdəşir də bezib məndən kəfənimin sapı bitib, Tanrı üzümə açmağa qapı yoxdu, qapı bitib. Hər şey bitir bu dünyayla bircə savaşım bitməyir. Mən deyirəm kefim yoxdu, Həkimlər depresiya deyir!..
28.02.2021.
Bir az səssizlik, bir az sənsizlik.
Bir stəkan çay istəyirəm, yanında da limonu. Bir qırıq qənd parçası, bir kağız, bir qələm cızmaqara edim onu… Vəssalam, mənə bu da yetər hələlik! Gün batar, ay doğar, bir az səssizlik, bir az sənsizlik…
Soyuq istəyirəm, sümüyümə işləsin, bürünüm şalıma. İsidim sobanı, deyinim halıma: -Lap üşüdüm, xəstələnəcəm, Vallahi bərk! Əynimi qalın geyinəydim gərək! Danlayım, dansayım sübhədək özümü, Hesaba-kitaba calayım əyrimi-düzümü… Vəssalam, mənə bu da yetər hələlik! Gün batar, ay doğar, bir az səssizlik, bir az sənsizlik…
Bir parça çörək də pis olmaz, üstündə yağ-pendir. Ey Fələk, bu gecə könlümü gəl, dindir! Bir sən ol, bir də mən, bir də ki təkliyim, Bitməsin sübhədək əlindən çəkdiyim… Durmadan özünə, lap elə üzünə eyləyim şikayət! Ürəyim boşalsın nəhayət… Vəssalam, mənə bu da yetər hələlik, Gün batar, ay doğar, bir az səssizlik, bir az sənsizlik…
14.11.2016.
Ruhumla söhbət Atam həkim- Fazilov Rafaelə İthaf olunur.
Ruhum, dur yığış gedək, Çağırır göylər bizi! Daha bəsdi seyr etdik, Bu dağı, bu dənizi!
Əzbərlədik dünyanın Qurusunu, suyunu. Gördük, hər bir fəslini, Gördük, hər bir huyunu.
Soyuq qışı, payızı, İsti yayı, baharı. Ha, əksinə üzsək də Dəyişməyir axarı!
Dara düşdük, qarğıdıq Arxasınca o ki, var! Ruhum, topla bu gecə Sağ-solunda hər nə var!
Bu dünyada qalmağa Başqa üzüm yox daha! Bizim yolumuz uzun Çıxaq, üzüsabaha!
İçimdəki həvəsim Nə qədər ki, yatmayıb, Elə baxma üzümə, Demə, vaxtın çatmayıb!
Demə, hələ sırada Gör nə qədər adam var! Ruhum, dur yığış gedək, O göylərdə Atam var!
Haçandı ləngiyirəm, Yəqin gözü yoldadı. Bil, Atam hardadısa, Mənim dünyam ordadı..
04.05 2016.
Mənə bir az nağıl danış...
Mənə bir az nağıl danış, ruhum bir az təzələnsin. Səmadakı ulduzlardan göydən yerə nur ələnsin. Danışginən bədirlənmiş 14 gecəlik ayından, Günəşin bizə verdiyi bir ovuc ümüd payından. Bir az külək, bir az çovğun, bir az bulud, bir az yağış. Başımı qoyum dizinə mənə bir az nağıl danış!
Mənə bir az nağıl danış, gah o qızdan, gah da divdən, Quşun qanad salmadığı qırx qıfıllı həmən evdən. Şahlara meydan oxuyan igiddən de, qoçaqdan de! Bir qarının daxmasında alışmayan ocaqdan de! Cırtdan toplasın odunu üşüməyək daha bu qış! Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl daniş!
Mənə bir az nağıl daniş, yuxum tökülür gözümdən. Danış qoy başım qarışsın, özüm bezmişəm özümdən. Məcnun kimi dönə-dönə dolanıram otaqları. Lap əlimdən zara gəlib evin bütün yataqları. Göz dikdiyim tavan bezib, bezib yorğan, bezib balış. Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl danış!
Mənə bir az nağıl daniş, Məlikməmməd, Keçəl Həsən. Biri vardı, biri yoxdu… danış hansını istəsən. Az getdiyin, üz getdiyin təpədən, düzdən, dərədən. Göydən üç alma düşəndə günəş doğsun pəncərədən. Bir gecəlik uşaq olum saçımda-dən, üzdə-qırış. Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl danış!
Mənə bir az nağıl daniş, başıma da bir sığal çək. Evimizin qarşısında o sehirli almadan ək! Qızıl balığı axtaraq, sahil-sahil, liman-liman. Bu gün lap əldən düşmüşəm işlərim çox olub yaman. Oğul-uşaq, iynə-dərman bütün günü çalış-vuruş. Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl danış!
Mənə bir az nağıl danış, çıxar Fatmanı təndirdən. Tülkülərə pay düşməsin qarğadakı o pendirdən. Tənha qalıb Tıq-tıq xanım, bir vəfalı dost tap ona. Turpun ən iri tikəsin parçalayıb ver siçana. “-İsgəndərin buynuzu var!” qoy, yaymasın elə qamış! Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl danış!
Mənə bir az nağıl danış, gəl öldürmə bu həvəsi. Sübh açılır, uzaqlardan eşidilir xoruz səsi. Simurq quşu qanad çalsın səmamızda səhər-səhər. Ağ qoç, qara qoç kəsdirsin qapımızı beldə yəhər. Gəzək hər iki dünyanı addım-addım, qarış-qarış. Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl danış!
Mənə bir az nağıl danış, bir az gülüş, bir az qorxu. Bilirəm, sən də yorğunsan gözlərindən axır yuxu. Durma, danış tez-tələsik bitir nağılı sonra yat! Bir az sevgi, bir az nifrət, içinə bol həyəcan qat! Bir az hicran, bir az vüsal, odlu nəfəs, isti baxış. Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl danış!
Mənə bir az nağıl danış, sehirli xalçada gəzim. Açılmayan qapıları açsın, bircə “Sim-sim!” sözüm. Qat başımı, elə danış, içim içimdən yıxılır. Bilsən, bəlkə ağlayarsan canım nə cürə sıxılır. Eyni, divin canı kimi dar qəfəsdə çırpınan quş. Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl danış!
Mənə bir az nağıl danış, bədheybətin sarayından. Bəxtimə yaman az düşüb nənəmin noğul payından. Yaxşıları xoşbəxt elə, pisləri çək sonda dara! Mən hələ də uşaq kimi inanıram nağıllara… Duyğularım, istəklərim darma-duman, qarma-qarış. Başımı qoyum dizinə, mənə bir az nağıl danış!
07.07.2021.
Mənəm!
Bir ev var ki, uzaqlarda hasarı yox, çəpəri yox. Nə gələni, nə gedəni, nə qalan bir nəfəri yox. Bu günəşdən, bu səmadan, bu həyatdan xəbəri yox toz basmış, kifə bürünmüş Bax, həmən o otaq mənəm!
Gah deyirəm bədahətən, gah yazıram kərən-kərən. Bir şeirəm qafiyəsi, hecaları pərən-pərən. Şairlərin din-imanı, quranı, kitabı-qələm, ağ köksündə qara yazı Bax, həmən o varaq mənəm!
Yerdən göyə ah-naləyəm, göydən yerə göz yaşıyam. Neçə dərdə, neçə sərə başdaşıyam, döşdaşıyam. Xəzan çağı tökülməyib, boranı, qışı yaşıyan budaqdakı tənha-təkcə Bax, həmən o yarpaq mənəm!
Bircə yol köks ötürmədim nə komaya, nə saraya. Nə malına göz dikmişəm, nə puluna, nə paraya. Qırx ilməylə, qırx düyünlə o dünyadan bu dünyaya əzrayılın caladığı Bax, həmən o yamaq mənəm!
Gah oynayıb, gah ağlayıb, gah da deyib, gülə-gülə. Bir dəyərsiz əşya kimi ömrü verdik əsən yelə. Oğrun-oğrun boylandığım dən düşmüş qapqara telə xəbərsizcə sığal çəkən Bax, həmən o daraq mənəm!
Bir igidin taleyinə yazılan qara yazıyam. Şaxtasıyam, boranıyam, çovğunuyam, ayazıyam. Nefti qutarmış, tüstünün his-pasına alazıyan külək vurduqca alışan Bax, həmən o çıraq mənəm!
Kimi cavan, kimi qoca, kimi körpə qucağında Bir havanın həsrətində, bir nəfəsin sorağında. Gecələri sakit-səssiz xəstəxana otağında sübhə kimi cırıldayan Bax, həmən o yataq mənəm!
Hər vəzndə, bır sərbəst, bir az heca, bir az qəzəl. Yaza-yaza 100 yaşında qapımı döysə də əcəl, Hələ də tam böyüməyən, bir az şıltaq, bir az dəcəl Atasının sonbeşiyi Bax, həmən o uşaq mənəm!
Xeyirlə-şər, ağla-qara təzad dolu başdan-başa. Başı eyni, sonu eyni həyat sanki, bir tamaşa. Bütün ömrü oynayaraq bir çiçəyə, bir alqışa son pərdədə üz tutduğun Bax, həmən o torpaq mənəm!
Daha dayana bilməyib, bədən adlı qəfəsində. Özü verib əzrayıla verdiyi son nəfəsin də! Daş pəncərə, dəmir qarmaq şaxtalı qış gecəsində bir kəndirlə söndürülən Bax, həmən o ocaq mənəm!
Tale, yazı, bəxt işidi deyib, keçdim hər bir şeyə. Dilənçitək əl uzadıb yaranandan üzügöyə. Şükr elədim, zikr elədim dərd içimi yeyə-yeyə ilahinin göndərdiyi Bax, həmən o sınaq mənəm!
NMW03 KOD ADLI“ERMƏNİ” AGENTİ DÖYÜŞÇÜLƏR, ŞƏHİDLƏR VƏ İŞĞALLA BAĞLI MƏQALƏLƏRİ VİKİPEDİYADAN SİLMƏKLƏ MƏŞĞULDUR.
Zaman-zaman belə hallarla rastlaşsaq da bu hadisənin qeyri-adiliyi ondadır ki, bu dəfə Vikipediyanın Azərbaycan seqmentində baş verib. Belə ki, tanınmış şair Zaur Ustac haqqında Azərbaycan dilində olan məqalə silinib. Zaur Ustac “Yazarlar.az”a bu barədə açıqlamasında belə dedi: – “İlk öncə onu bildirim ki, mən özüm də elə Zaur Ustac adı ilə vikipediya istifadəçisiyəm. Adətən oxuduğum mətnlərdə rastlaşdığım kobud səhvləri redaktə edirəm. Hardasa 2015-ci ildən ənənəvi olaraq Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı şəhid Mübariz İbrahimovun doğum və anım günlərində mənim haqqımda olan “Zaur Ustac” məqaləsinə və Mübariz İbrahimov haqqında olan kitabın – “Oriyentir Ulduzu” məqaləsinə kiçik müdaxilələr olurdu. Bu müdaxilələrin qarşısı vaxtında Vikipediyanın Azərbaycan seqmentində fəqliyyət göstərən idarəçilər tərəfindən alınırdı. Bu dəfə vəziyyət bir az fərqli oldu. Mübariz İbrahimovun anım günlərində (17-18 iyun) müxtəlif sosial şəbəkələrdə onunla bağlı, “Oriyentir Ulduzu” kitabından müəyyən parçalar paylaşdıqdan sonra artıq ötən illərdən öyrəşdiyimiz ənənəvi hücumlar başladı. Üstəgəl mediyada gündəm olmuş “Səringül və Təyyarə bacıları” (bu qəbirlər mənim dogma xalalarıma məxsusdur) haqqında məlumatları da sürəkli paylaşmağım yəqin bu məsələni biraz da körükləmiş olmalı ki, ya ermənilər, ya da onların təəssübkeşləri qəti hücuma keçərək “Zaur Ustac” məqaləsi ilə bağlılığı olan “Yusifcanlı kənd orta məktəbi”, “Yusifcanlı kəndi” məqaləsindən tarix (işğalla bağlı) bölümünü, Yusifcanlı kəndindən olan əfsanəvi döyüşçü – Səringül və Təyyarə bacılarının dogma əmisioğlu Qəhrəmanov Eldarın qızı Kəmalə Qəhrəmanova haqqında olan “Kəmalə Qəhrəmanova” məqaləsini heç bir əsas göstərilmədən sildilər. Bu azmış kimi digər bağlılığı olan “Oriyentir Ulduzu” , “Ziyadar Mükafatı” və “Səringül və Təyyarə bacıları” adlı məqalələri silinməyə namizəd məqalələr kateqoriyasına aid etdilər. Hansı məsələ bunlara necə od qoyubsa, bütün bunlarla ürəkləri soymayıb uzun illərdir (2015 –ci ildən belə mövsümü müdaxilələri nəzərə almasaq, kiçik redaktələrlə stabil) mövcudluğunu sürdürən, hər cümləsi mötəbər mənbələrə istinad edən, müddətsiz mühafizə altında olan “Zaur Ustac” məqaləsini də siliblər. Bu məsələ bax belə baş verib. Qeyd edim ki, Vikipediyanın Azərbaycan seqmentində fəqliyyət göstərən idarəçilər tərəfindən məsələ araşdırılır. Yəqin ki, tezliklə öz həllini tapacaq.”
Xatırladaq ki, AJB üzvü, tanınmış şair-publisist Zaur Ustac ədəbi yaradıcılığının 30 illiyi münasibəti ilə ”Qızıl Qələm” media mükafatı (2018), il ərzində hərbivətənpərvərlik mövzularında şeirləri ilə müxtəlif KİVdə müntəzəm çıxışına görə “İlin Vətənpərvər Şairi” media mükafatı (2019), AVMVİB-nin üzvü kimi isə “Müharibə veteranı”, “Milli Ordu -100” və “AVMVİB-25 il” medalları ilə təltif olunmuşdur.
Vilayət həyat yoldaşını da götürüb Masallı İstisuyuna getmişdi. Sanatoriya xoşagələn idi. Meşədə salınmışdı. Daşdan tikili çoxmərtəbəli binası da, iki nəfərlik, üç nəfərlik, ailəli taxta evlər də vardı. El içində bu evlərə, evçiklərə “domik” deyirlər. Biz elə taxta ev deyək. Həə, həmin taxta evlərin kondisioneri də, hamamı da var. Bir sözlə, isti su qəbul edib, gündə üç dəfə yeməyini yeyirsən, meşədə taxta evlərdə istirahət edirsən, sağalırsan özünçün.
İstisu da istisudur ha. Vanna qəbul edirsən, bütün dərd-azarını götürür. Hələ vannadan əvvəl səni yaxşıca masaj edirlər. Amma vannadan sonra gərək özünü soyuğa verməyəsən. Yayda özünü gözləmək bir az çətindir. İstisuyun istisi bir yandan, Günəşin qızmar istisi də o yandan. İndi gəl özünü gözlə. Tər səni yuyub aparır. Məcburiyyət qarşısında qalıb palını-paltarını yüngül edirsən ki nəfəs ala biləsən, istidən yanıb-yaxılmayasan.
Bir də görürsən qəfil xəfif külək əsir. Sərin meh bədəninə işləyir. Əlqərəz, əlac bircə ona qalır ki, nə vəchlə olursa-olsun özünü qoruyasan, soyuğa vermək olmaz özünü, olmaz!!!
Vilayət hiss edirdi ki, belinin ağrıları azalıb, yüngülləşib, yavaş-yavaş özünə gəlir. Üzünü həyat yoldaşına tutaraq:
-Ay Güləndəm, bir-iki dəfə İstisuya gəlib-getsək, quş kimi yüngül olarıq, bütün ağrı-acımız canımızdan çıxar.
Güləndan da onun sözlərinə şərik çıxaraq:
-Doğru sözə nə deyim, ay Vilayət. Düzdür. Mən də İstisuyun möcüzəsini canımda hiss edirəm.
Vilayət ayaq saxladı:
-Vanna qəbul edəndən sonra məxməri çayın özgə ləzzəti var. Gəl, çay içək, sonra gedək dincələk, hava istidir, günün altında gəzib-dolaşmayaq.
-Nə deyirəm ki.
Əyləşdilər. Vilayət səsləndi:
-Ay oğul, bir çaynik çay gətir.
Stəkanlar, qənd qabı, dalınca da çaynik gəldi. Çayçı Vilayətlə Güləndama çay süzdü, getmək istəyəndə, Vilayət onu saxladı:
-Ay oğul, gör nəyi unutmusan.
Oğlan key-key baxdı. Gözlərini döydü.
Vilayət özü dedi:
-Lumu gətirmək yadından çıxıb.
Çayçı başını qaşıdı, irişərək:
-Əmi, lumu yol gəlir, – dedi.
Vilayət Güləndama baxdı, yəni bu nə danışır?
-Oğul, lumu yol gəlir nədir? Deyirəm, lumu da gətir.
-Əmican, limonumuz qurtarıb, gediblər gətirməyə.
Çayçı getdi. Vilayət öz-özünə:
-Cənub zonası olasan, limonun bol yerində lumusuz çay içəsən. Bu da bunlardan göründü.
Çayı içib qurtardılar. Limon gəlib çıxmadı. Vilayətin gözü stəkan-nəlbəkilər yığılmış stolun baş tərəfində vurulmuş bildirişə sataşdı: “Çayın çayniki – 2 manat”.
Durub getmək vaxtı idi. Vilayət əlini cibinə saldı. 1 manat çıxarıb stolun üzərinə qoydu, qəndqabını da pulun üstünə. Qəndqabının altından manatlığın ucu görünürdü.
Vilayət çayçını çağırdı:
-Ay bala, gəl çayın pulunu al.
Oğlan əlində məcməyi cəld yaxınlaşdı. Vilayətlə Güləndam ayağa qalxdılar. Çayçı pulun bir manat olduğunu görüb:
-Əmi, bizdə çay iki manatdır.
Vilayət özünü sındırmadan:
-Hə, oğul, o biri manat yol gəlir, – deyib Güləndamın qoluna girdi. Meşəyə sarı getməyə başladılar. Onların “domiki” meşədə idi.
Prezident İlham Əliyev dövlət qulluqçularının təltif edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb.
“Dövlət qulluğunda fərqlənməyə görə” medalı ilə təltif edilənlər arasında Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidmətinin Lənkəran Regional Ərazi şöbəsinin (Lənkəran, Astara, Lerik) rəisi, dayım Etibar Vəliyevin də adı var.
Nəcibə İLKİN– “Azad qələm” jurnalının təsisçisi və baş redaktoru, şairə.
Yazarlar.azxəbər verir ki, iyulun 22-si, saat 14:00-da “AZƏRKİTAB” kitab təbliğat mərkəzində “Azad qələm” jurnalının təsisçisi və baş redaktoru, şairə Nəcibə İlkinin “Gədəbəy Qartalı” və “Yarımçıq toy” adlı kitablarının təqdimat mərasimi keçiriləcək.
Həmin gün həm “Milli Mətbuat” günü, həm də şairənin 60 illik yubiley günüdür. Nəcibə İlkin facebook divarında özü üçün üçün ikiqat bayram saydığı bu gözəl gündə şeiri və sözü sevən dəyərli dostlarının hər birini yanında görməkdən məmnun olacağını qeyd edib.
Qəlibləşmiş sterotiplərə qarşı çıxmaq cəhdi həmişə “topla-tüfənglə” qarşılanıb. Bu üzdən mülahizə və qənaətlərimin səmimi və anlaşıqlı qəbul olunmasını xahiş edirəm.
Etiraf edim ki, ədəbiyyatşünaslığın stereotipləşmiş bir neçə “qanunu” var ki, onları qəbul etmək, onlarla razılaşmaq şəxsən mənim üçün çətindir. Bu sırada iki məqalə təqdim olunur:
1 – uşaq ədəbiyyatı (uşaq əsəri), yoxsa uşaqlar üçün ədəbiyyat (uşaqlar üçün, yaxud uşaqlar haqqında və ya uşaqlardan bəhs edən əsərlər);
2 – “Surət” və “obraz” (fərqli baxış).
I MƏQALƏ
UŞAQ ƏDƏBIYYATI
(uşaq əsəri),
YOXSA
UŞAQLAR ÜÇÜN ƏDƏBİYYAT
(uşaqlar üçün, yaxud uşaqlar haqqında
və ya uşaqlardan bəhs edən əsərlər);
Bu mövzu illərlə qələm sahibləri, o cümlədən ədəbiyyatşünaslar və tənqidçilər tərəfindən birmənalı qarşılanmamış, konkret bir məcraya yönələ bilməmiş, bu gün də mübahisə predmeti olaraq qalmaqdadır. Hətta mövzuya “uşaq ədəbiyyatı” nöqteyi-nəzərindən yanaşılıb, amma “uşaqlar üçün” anlamında fəlsəfə doktorluğu dissertasiya işlərinin müdafiə olunduğu hallar da var. Bu çaşqınlıqla uşaq kitabxanalarında da rastlaşmaq mümkündür.
Şəxsən mən özüm “uşaq ədəbiyyatı” kafedralarının birində dissertasiya mövzusunun təsdiqi zamanı belə bir hadisənin şahidi olmuşam.
Kafedra “filankəsin uşaq əsərlərində sənətkarlıq məsələləri” adlı mövzunu təsdiq üçün Ali Attestasiya Komissiyasına göndərmişdi. Amma mövzu “filankəsin uşaqlar üçün əsərlərində sənətkarlıq məsələləri” adı ilə təsdiqlənib geri dönmüşdü. Bu hal kafedra əməkdaşları arasında ciddi narazılıqla qarşılandı: “Bunlar tamam fərqli məsələlərdir”, “biz tədqiqat işini bu səpkidə istəməmişdik”.
Əlbətə, tədqiqatçı üçün mövzunun hansı yöndə işləməsinin elə bir önəmi yoxdur. Əksinə, “uşaqlar üçün əsərlərində” anlayışı “uşaq əsərlərində” anlayışı ilə müqayisədə daha geniş, əhatəli məzmun daşıdığı üçün tədqiqatçıya daha ətraflı – yazıçının həm uşaq əsərlərini, həm də uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuş əsərlərini tədqiq etmək imkanı yaradır
Məsələn, N.Gəncəvinin “Yaralı bir uşağın dastanı” ilə “Ata nəsihəti” əsərləri uşaq mənzum hekayələri kimi VI siniflərin tədris proqramına daxil edilmişdir. Həmçinin, “Atanın oğluna nəsihəti”, “Kərpickəsən kişinin dastanı”, eləcə də, S.Vurğunun “Azərbaycan”, Ana”, “Ceyran”, “Dağlar”, B.Vahabzadənin “Kitab”, “Müəllim”, “Bayraq”, “İlk dərs” və bu kimi bir sıra əsərlər uşaq ədəbiyyatı nümunəsi kimi təqdim olunur ki, əslində həmin əsərlər heç də uşaq şeirləri deyil, uşaqlar üçün yazılmış əsərlərdir.
Zahid Xəlil, Füzuli Əsgərli və Bilal Həsənli kimi uşaq ədəbiyyatı biliciləri bu qənaətdədirlər ki, “uşaq ədəbiyyatı” dedikdə 3-17,18 yaşadək oxucular üçün yazılan ədəbiyyat nəzərdə tutulur. Həm də yazıçı hansı yaş mərhələsi üçün yazdığını, deyək ki, məktəbəqədər yaşda uşaqlar üçün (3-6 yaş); kiçik məktəb yaşı dövrü (6-10 yaş); yeniyetməlik dövrü (10-14 yaş); yoxsa ilkin gənclik yaş həddi üçünmü (14-17 yaş) yazdığını irəlicədən nəzərə almalıdır [3. səh.13; 2. səh.3]. “Uşaq əsəri yaratmaq üşün sənətkarda istedad, əməksevərliklə yanaşı dünyaya uşaq gözləri ilə baxmaq, uşaq dünyasının incəliklərindən baş çıxarmaq bacarığı lazımdır. Yüksək sənət nümunəsi olan uşaqların bəyəndiyi əsəri yazmaq üçün sənətkarda bədii sözdən istifadə məharəti ilə yanaşı, uşaq qəlbinin, hiss və duyğularının təbiiliyi, sadəliyi, təvazöğkarlığı, saflığı olmalıdır” [2. səh.7].
Məsələn, Z.Xəlilin “Uçan çıraqlar”, “Mən rəngləri tanıyıram”, “Göydən üç alma düşdü”, “Torağaylar oxuyur”, “Cırtdanla Azmanın yeni sərgüzəştləri”, “Здраствуй Джиртан!” və s. şeir və nəsr əsərləri bu sıradandır.
“Uşaq yazıçısı necə və kimlər ola bilər?” sualını V.Q.Belinski belə cavablandırıb: “Uşaq yazıçısının yaranması üçün olduqca çox şərtıər vardır: nəcib, sevən, diqqətli, sakit, körpəcə sadədil bir qəlb, yüksək məlumatlı bir idrak, predmetlərə aydın bir baxış, yalnız canlı bir təsəvvür deyil, həm də şairanə bir xəyal, hər şeyi canlı, zəngin surətlər halında təsəvvür etməyə qabil bir xəyal lazımdır” [1. səh.12].
Uşaq ədəbiyyatı (“uşaq əsəri”) necə olmalıdır sualını yazıçı Zaur Ustac belə cavablandırır: o əsər hamı tərəfindən qəbul edilir ki, hər kəs oxuduğu “hər kəlmədə öz hiss və duyğularını görə bilir. Bir bənd şeiri min əhvallı oxucu oxuyur, hamısı da düşünür ki, bu sözlər məhz onun üçün deyilib. Söz sənətində ustalıq, ədəbiyyatda təqdimetmə bacarığı – obrazlılıq – məhz budur” [6. səh.123. ”Obrazın özü” məqaləsi].
Tədqiqatçı Hədiyyə Şəfaqət isə belə mülahizə yürüdür: “… biz uşağı nə vaxt görə biliriksə, uşaq ədəbiyyatı o zaman yaranır. Uşağı görmək üçün gərək uşağın özü ola. Yəni, əyani material” [5.].
Fikrimizcə, mülahizənin daha dəqiq ifadə tərzi də mümkün idi. Başqa sözlə, bu fikir “… biz uşağı nə vaxt görə biliriksə, uşaq ədəbiyyatı o zaman yaranır” kimi deyil, hansı qələm nümunəsinin içində uşaq dünyası görünürsə, həmin əsəri uşaq ədəbiyyatı nümunəsi qəbul etmək olar” tərzində ifadə olunmalı idi.
Təbii ki, qələm sahibi ədəbi qəhrəmanını necə görürsə, hansı tərzdə qəbul edirsə, düşüncələrini o yöndə də qələmə alır. H.Şəfaqət “Problem” rubrikalı məqaləsində uşaq ədəbiyyatının qəhrəmanları haqqında mülahizələrinin ardını belə ifadə edir: “uşaq çaşmalıdır, ayağı işləməlidir, “2” almalıdır, yeməyini dağıtmalıdır, süd içəndə ağzının böyür-başı bulanmalıdır. Uşaqdır axı” … “Beləcə uşaq ədəbiyyatı yarada bilərik” [5.].
Biz XXI əsrin uşağına bunlarımı təlqin etməliyik? Pinti, XIX, yaxud XX əsrin birinci yarısında qalmış, II Dünya Müharibəsindən çıxmış bir ölkənin uşağınımı? Azyaşlıya bu təbiətli ədəbi qəhrəmanı təqdim etməklə onu bu simadamı görmək istəyirik?
Bəs azyaşlının özü necə? Bununla barışacaqmı?
Belə olan halda gəlin görək bu günün uşağı kimdir?
Mən XX əsrin II yarısında (1951-ci ildə) dünyaya gəlmiş nəslin nümayəndəsiyəm, bu yaşımda da mənə qaranlıq hər hansı işə əlimi bulaşdırmıram. Oğlum XX əsrin 80-ci illərinin əvvəlində (1981-ci ildə) dünyaya gəlib. Bir əlinin barmağının gücü çatmadığından iki əlinin barmaqlarını cütləşdirib televizorun pultunun düyməsini basıb uşaq filmlərinə baxırdı. Onun oğlu Ziyad XXI əsrin əvvəllərində (5 noyabr 2006-cı il) doğulub. Hələ əməlli danışmağı, qaydasınca yeriməyi bacarmadığı vaxtlardı, diski götürüb mənə uzadırdı ki, “baba, qoy”. Deyirdim ki, “mən bacarmıram, ata gəlib diski qoyar, sən də baxarsan”. Sizcə mənə cavabı nə olsa yaxşıdır? “Məni qucağına götür, boyum çatsın, özüm qoyum”.
Mülahizəmi süd qardaşım Arif Dəmirovla bölüşəndə gülümsədi: sən XX əsrin 20-ci illərində dünyaya gəlmiş Ziyatxanın, Böyük Vətən müharibəsinin ağrı-acılarını, sarsıntıları içində böyümüş təfəkkür sahibinin oğlusan, oğlun XX əsrin 80-ci illərinin əvvəlində dünyaya gəlmiş nəslin törəməsidir, nəvən isə oğlunun oğludur, XXI əsrin əvvəllərində dünyaya gəlmiş nəslin nümayəndəsi.
Təxminən 80 illik zaman hüdudunda doğulan üç nəslin nümayədəsinin təfəkkür tərzinə, hansı inkişaf yolu keçildiyinə diqqət yetirdinizmi?
XXI əsrin nümayəndəsi budur: qamışdan, qarğıdan “at” düzəldib çapan yox, səhərdən axşama qədər planşetlə, mobil telefonla, kompüterlə əlləşən!
Deməli, bu günün uşaq ədəbiyyatı da kimlər üçün yazıldığı ilə hesablaşmalıdır. Yazıçı “süd içəndə ağzının böyür-başını bulaşdıran” uşaq üçün yox, planşetlə oyuncaq kimi davranan uşaq üçün yazdığını ruhən qəbul etməlidir.
Əlbəttə, bunu da təbii qəbul etməliyik ki, uşaq – öz uşaq ömrünü yaşamalıdır. Həmçinin, unutmamalıyıq da ki, bu günün dərsdən “2” alan uşağı kimdənsə kömək gözləyən uşaq deyil, dərslərinə özü hazırlaşıb “2”-sini “5”-lə özü əvəz etməyi bacaran uşaqdır.
Türkiyə, Rusiya, Avropa, Amerika filmlərində uşaq surətlərini xatırlayaq: uşaq böyük bacı-qardaşı kimi danışır, iri adam düşüncəsi ilə mühakimə yürüdür, üzləşdiyi vəziyyətdən çıxış yolunu özü arayır.
Biz “hansı qələm nümunəsinin içində uşaq dünyası görünürsə, həmin əsəri uşaq ədəbiyyatı nümunəsi olaraq qəbul etmək olar” deyəndə, bu təbiətli uşaqlar üçün yazılan əsərləri nəzərdə tuturuq. Başqa sözlə, XXI əsrin uşağı XX əsr vətəndaşının tanıyıb-bildiyi uşaq deyil, tamamilə özgə təfəkkürə malik uşaqdır.
Bunu qəbul etməyə, zamanın bu diktəsi ilə barışmağa məhkumuq.
Nəticə: Beləliklə, qətiyyətli olaraq bu qənaəti qəbul etmək gərəkir ki, uşaq ədəbiyyatı – uşaqlar haqqında yazılan, yaxud uşaqlardan bəhs edən əsərlər deyil, içində uşaq dünyasının özü görünən əsərlərdir. Uşaq ədəbiyyatı – uşağı dərk etdiyimiz andan, uşaq dünyasını içimizə hopdurub onu təzədən yaşadığımız anlar qələmə alınan əsərlərdir.
Açar sözlər: uşaq dünyası, uşaq ədəbiyyatı, uşaqlar üçün ədəbiyyat.
♦♦♦
Ədəbiyat siyahısı
1. Belinski V.Q. Seçilmiş əsərləri. Bakı-1948;
2. Həsənli Bilal Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı. Bakı-“Müəllim” nəşriyyatı-2015, 522 səh.;
3. Xəlil Zahid, Əsgərli Füzuli. Uşaq ədəbiyyatı. Bakı-2007, 490 səh.;
4. Xəlil Zahid. Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı. Bakı-2019, 306 səh.;
5. Şəfaqət Hədiyyə. Uşaq ədəbiyyatında obrazlar və dərsliklər. Problem. 2 iyul 2012-ci il. [https://modern.az/az/news/25987;
Jurnalın bü sayında kimlər var? Heç yerdə oxumadığınız poeziya, nəsr əsərləri, publisistik təhlillər… “XƏZAN” ədəbi-bədii jurnalının iyun-iyul, 2021 sayı çapdan çıxıb. Sayca 34-cü nömrəsi sayılan 128 səhifəlik jurnalın növbəti sayı da poeziya, nəsr əsərləri və publisistik yazılarla zəngindir.Jurnalın redaksiya heyəti şairlərdən Əjdər Yunis Rza və Vahid Çəmənlinin 65, yazıçı Əli bəy Azərinin isə 55 yaşının tamam olması münasibətilə hər üçünü təbrik edib.Jurnal Əli bəy Azərinin redaktor guşəsində yerləşən “Şuşa Bəyannaməsi – bölgədə sülhə çağırışın salnaməsi” məqaləsi ilə başlayır. Eyni zamanda bölgə üçün Sülh və Barış çağırışı hesab olunan tarixi sənəd “Şuşa Bəyannaməsi” də bütövlükdə redaktor guşəsində yerləşdirilib. Qeyd etmək lazımdır ki, jurnalın beş yaşı tamam olub. AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu “Mətbuat tarixi və publisistika” şöbəsi, elmi işçisi Dilbər Rzayeva “Xəzanın beş yaşına” məqaləsi ilə bu təqvimi qeyd edib.Şair-filoloq Elvin İntiqamoğlu “Əlli beş illik romanın on beş illik hekayələri” məqaləsi ilə Əli bəy Azərinin, şair-publisist Ələsgər Talıboğlu “Özünü sözündən asan şair” məqaləsi ilə Əjdər Yunis Rzanın, şair Zaur Ustac “Mən eşq atəşiyəm” məqaləsi ilə Vahid Çəmənlinin yaradıcılıqlarına səyahət etmişlər. Azərbaycan ədəbiyyatı divançılıq tarixində ilkə imza atan- bütün qəzəlləri yalnız azərbaycan sözlərindən istifadə etməklə yazılan Hafiz Əlimərdanlının “Divan”ı AMEA-nın müxbir üzvü professor Nizami Cəfərovun və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Əli bəy Azərinin məqalələrində qismən təhlil olunmuşdur.AMEA N.Gəncəvi adına Ədəbiyyat institutunun kiçik elm işçisi, Bakı Dövlət Universitetinin doktorantı Təhminə Vəliyevanın təqdimatında Seyid Hüseynin “Ağvalideyn, yaxud, zavallı Məşədi Zaman” hekayəsi və onun təhlili yer almışdır.Özbək ədəbiyyatından Əzizbəy Abduməlikin “Qatarı dayandıran “Leyla”nın ifaçısı Türküstan bülbülü Dədəxan Həsən” məqaləsi şair Şahməmməd Dağlaroğlunun tərcüməsi əsasında çap olunub. Dilbər Rzayevanın “Vüqar Əhməd yaradıcılığında Qarabağ mövzusu”, şair Əliyar Yusiflinin yaradıcılığından bəhs olunan Ələsgər Talıboğlunun “Əzəl gündən könül verib vətənə” və Ələsgər Talıboğlunun Qəhrəman Qasımovla birgə hazırladığı “Qvami Məhəbbətoğlunun Alpan etüdləri” məqalələri ədəbi təhlillər sırasındandır. Natəvan Quıiyevanən “Kəndə onlarsız qayıtmalı olacağam” məqaləsi bir vaxtlar uşaqlıq illərini keçirdiyi, otuz ilə yaxın erməni işğalında inləyən doğma yurd yerlərinin ab-havasına həsr olunub. Tərlan Əliyevanın “Qızıllı Salman adı ilə tanınan zirək, qoçaq, mərd babam” məqaləsində isə bölgədə yaşanan qaydalardan, ağsaqqallıq missiyasından, böyüyə hörmət, ehtiram kimi ülvi milli dəyərlər fonunda əlbəttə ki, tarixi hadisələrə çevrilmiş həqiqətlərdən söhbət açılır. Rəna Mirzəliyevanın “Görüşə bilmədik bu il, bənövşəm”, Anar Əhmədovun ““Qarabağ” ordenli cəsur baş leytenant”, Sadıq Rəfiyevin “Torpaqlarımızı işğaldan azad edənlərin sırasında olmaq qürurludur” məqalələrində 2020-ci ilin patızında baş vermiş 44 günlük döyüş iştirakçılarından və şəhidlərdən, Günay Rzayevanın “Türk şəhidi Xəlil Məmməd oğlu” araşdırma-məqaləsində isə adından göründüyü kimi XX əsrin əvvəlində Osmanlı qoşunu tərkibində Azərbaycana köməyə gəlmiş döyüşçünün taleyindən bəhs olunur.Poeziya bölməsində şair Budaq Təhməzin “Cəsarətdən doğan qeyrət” poeması çap olunub. Şairlərdən: Xaliq Azadi, Zeynalabdin Novruzoğlu, Hafiz Əlimərdanlı, Məhəmməd Əli, Cəlil Xeyirbəy, Qərib Hüseynov, Əbülfəz Əhməd, Ədalət Nəcəfoğlu, Şərqiyyə Balacanlı, Kirman Rüstəmli, Xaliq Laçınlı, Ələsgər Talıboğlu, İlqar Boranoğlu, Bəxtiyar Abbas İntizar, Gülşən Aydınqızı və Xəyal Zeynalın şeirləri jurnalın bu sayını daha da rəngarəng edib.Nəsr bölməsində Eyvaz Zeynalovun “Qiyaslı gilası”, Əli bəy Azərinin “Anama deyin, məni bağışlasın”, Rəşid Bərgüşadlının “Hacı Novruzəli” hekayələri, Ramiz İsmayılın “Əbədiyyata məktublar” elegiyasının son hissəsi yer alıb.Bir sözlə, “Xəzan” jurnalı hər zaman olduğu kimi yenə də bir-birindən maraqlı və dəyərli yazıları ilə oxucularının görüşünə gəlib.
